Klimatyzacja do mieszkania powoli przestaje być już ekstrawaganckim luksusem. Coraz więcej miejsc traktuje ją jak po prostu standard. Latem chłodzi, zimą obniża wilgotność. Jak działa klimatyzacja?

Czym właściwie jest klimatyzacja?

Klimatyzacją nazywamy pewien szczególny proces, który w najprostszym rozumieniu tego pojęcia ma doprowadzić do osiągnięcia i utrzymania określonych warunków klimatycznych w danym pomieszczeniu. Dzieje się tak przede wszystkim poprzez regulację następujących czynników:

• Temperatury powietrza,
• Wilgotności powietrza,
• Czystości powietrza,
• Wentylacji pomieszczeń.

Takie działanie ma przede wszystkim za zadanie poprawę komfortu życia oraz pracy przebywających w danym pomieszczeniu ludzi, ale nie tylko. Serwis klimatyzacji stosuję się także aby osiągnąć optymalne warunki życia dla zwierząt czy też roślin, a także aby zapewnić właściwe warunki przechowywania leków, kosmetyków czy wrażliwych elementów elektroniki.

Skąd wziął się pomysł na klimatyzację?

Pierwotnie nasi przodkowie prawdopodobnie woleli przemieszczać się w poszukiwaniu warunków klimatycznych odpowiadających im potrzebom. Zwyczaj ten przetrwał wśród wielu rdzennych ludów, na przykład Saamów, którzy jeszcze w ubiegłym stuleciu wędrowali wraz ze swoimi stadami między pastwiskami wraz ze zmieniającą się pogodą. Z czasem jednak na coraz większych obszarach ludzie porzucali koczowniczy tryb życia na rzecz osiadłego. Wówczas powstała potrzeba wynalazków umożliwiających poprawę warunków klimatycznych w zamieszkiwanych przez naszych przodków pomieszczeniach. W tym momencie myślimy zapewne raczej o wachlarzach i kopanych w chłodnej glebie ziemiankach niż o prototypach współczesnej klimatyzacji domowej – nic bardziej mylnego. Już w czasach starożytnych znane były pierwsze technologie pozwalające na chłodzenie pomieszczeń, a nawet całych budynków. Były to między innymi rozbudowane systemy akweduktów i tunelów wpuszczanych w ściany budowli. Chłodna woda przepływała przez nie, ochładzając pokoje w czasie upałów.

Jak działa klimatyzacja?

W naszym kręgu kulturowym jednak pierwsze próby stworzenia systemów klimatyzujących pomieszczenia wypadają na początek XIX wieku. Wówczas fizyk Michael Faraday, opierając się na badaniach swoich poprzedników, udowodnił że możliwe jest ochłodzenie powietrza w pomieszczeniu poprzez skraplanie w nich amoniaku. Od tamtego momentu jednak musiało upłynąć jeszcze wiele czasu oraz dokonać się wiele eksperymentów, aby mogła nas cieszyć klimatyzacja domowa, jaką znamy obecnie. Jak ona więc dzisiaj działa? Działanie większości maszyn klimatyzujących pomieszczenia opiera się przede wszystkim na sprężarce. To właśnie to urządzenie pompuje czynnik chłodniczy przez cały system regulujący temperaturę. Dzięki działaniu sprężarki czynnik ów z gazu o niskim ciśnieniu zmienia się w taki o wysokim. W czasie tego procesu zostaje ogrzany i zaczyna się skraplać. Skroplony – trafia do skraplacza. Kolejny etap wymiany temperatury zachodzi wtedy, gdy ów gorący teraz gaz zaczyna oddawać ciepło do powietrza. Wskutek tej wymiany staje się chłodną cieczą, której cechą charakterystyczną jest wysokie ciśnienie. Wysokie ciśnienie cieczy sprawia, że przechodzi ona ze skraplacza do zaworu rozprężnego. Zmniejsza on jej ciśnienie, jednocześnie sprawiając znaczące obniżenie jej temperatury. W ten sposób ciecz staje się chłodniejsza od powietrza znajdującego się w otoczeniu. Tak przekształcona ciecz przedostaje się wówczas do parownika. W tym momencie czynnik chłodniczy pochłania ciepło z otoczenia, co przekłada się bezpośrednio na obniżenie temperatury powietrza. Tak właśnie działa klimatyzacja do domu.

Jak działa klimatyzacja latem?

W związku z tym jak działa klimatyzacja jej podstawowym zadaniem jest chłodzenie pomieszczeń w trakcie uciążliwych, letnich upałów. Takie systemy są bardzo łatwe w obsłudze, a naprawa klimatyzacji tego typu nie jest kosztowna. W gorące dni nawet najbardziej podstawowe systemy klimatyzacji za pomocą odpowiedniej obróbki czynnika chłodniczego obniżają temperaturę w pokoju czy sali o kilka, lub nawet kilkanaście stopni. Przekłada się to na nasz komfort i zdrowie. Zapobiega przegrzewaniu się naszych ciał, a także uciążliwym zapachom powstającym w pomieszczeniach. Do wielu systemów klimatyzacji można dodać także system wentylacji. Będzie on umożliwiał cyrkulację powietrza bez konieczności otwierania okien, co mogłoby powodować ponowne nagrzewanie się pomieszczenia. Kiedy otwieramy okna w trakcie upałów, oczywistym jest, że gorące powietrze natychmiast pada do pomieszczenia podnosząc jego temperaturę.

Jak działa klimatyzacja zimą?

Co ciekawe, klimatyzacja przydać może się także zimą. Dzieje się tak nie tylko w przypadku, gdy zdecydujemy się na klimatyzację połączoną z wentylacją. Wówczas jak łatwo się domyślić i podczas zimowych mrozów możliwe jest wietrzenie pomieszczeń bez obniżania ich temperatury poprzez otwieranie okien. Jednak coraz więcej systemów klimatyzacji umożliwia także ogrzewanie pomieszczeń oraz oczyszczanie znajdującego się w nich powietrza. Jest to rozwiązanie szczególnie polecane osobom cierpiącym na alergie – podobnie jak systemy dbające o wilgotność powietrza.